Euritmie: doorleefde, gevoelde en gerichte gebaren doen een appèl aan zelfgenezende kracht
Category : Lichaam en geest
Euritmie brengt mensen tot zichzelf, zeggen euritmietherapeuten. Wat houdt deze bewegingskunst in en welke effecten zijn merkbaar bij patiënten? Marieke Demon, euritmietherapeute in de Bernard Lievegoed Kliniek, en Alfred Busch, euritmietherapeut bij Arta, vertellen over hun werk.
Het was Rudolf Steiner, grondlegger van de antroposofie, die de basis legde voor de bewegings- en danskunst euritmie. In gebaren wordt zichtbaar gemaakt welke bewegingen er in taal en muziek leven. In de euritmietherapie, die hierop is gebaseerd, worden vaste groepen gebaren gebruikt om lichaamsgericht aan een speciaal ziektebeeld te werken, vandaar dat hieraan altijd een diagnose en verwijzing van een behandelend arts aan vooraf gaat.
De bedoeling van deze behandeling is het van binnenuit doorwerken van de eigen constitutie en daarmee appelleren aan de zelfgenezende kracht. Dit stimuleert tot innerlijke groei en versterking van het zelfbewustzijn, waardoor balans, harmonie en genezing van binnenuit kunnen ontstaan.
Ritme en structuur
Op de gesloten afdeling van de Lievegoed Kliniek vormt de wekelijkse groepseuritmie een vast onderdeel van het programma. Met zes tot tien deelnemers werkt Marieke Demon aan ritme, structuur en concentratie, zaken die voor mensen met psychiatrische problemen meestal moeilijk zijn. “We lopen bijvoorbeeld geometrische vormen. Dat vraagt aandacht en soms zie je iemand ter plekke helder worden. Of we geven ballen door in een bepaald ritme. Spelenderwijs wordt de adem dan vanzelf rustiger, dieper.”
In de individuele therapie gaat Marieke Demon in op wat deze ene persoon nodig heeft. “Hoe zit het met het evenwicht tussen de verschillende gebieden in het lichaam, vraag ik me dan af. Waar is de beweging niet in harmonie? Dan reik ik gebaren aan die juist op dat gebied inwerken.”
Wilsinzet
De individuele behandeling vindt twee keer per week plaats. Patiënten komen over het algemeen graag, omdat ze merken dat de euritmie hen goed doet. Marieke: “Ze vertellen dat ze rustiger worden of beter gaan ademhalen. Ze gaan hun voeten beter voelen, of een ander, soms beladen, lichaamsdeel. Dat laatste zie je vooral bij mensen die zichzelf beschadigen. Euritmie geeft de gebaren terug die bij het lichaam horen en dat is juist in deze mechanische tijd heel belangrijk. Bovendien vraagt euritmie wilsinzet, want je moet zelf iets doen met je ledematen.”
Omhulling
Alfred Busch geeft individuele euritmietherapie aan bewoners van De Witte Hull en AanZet, twee leefgemeenschappen van Arta. Hij vindt het vooral belangrijk dat zijn cliënten iets beleven aan euritmie, en dat kan voor iedereen anders zijn. “Bepaalde oefeningen brengen mensen die liefst meteen resultaat willen bereiken in een trager tempo. Andere oefeningen laten je contact maken met jezelf, met jouw plek in de omgeving. Bij veel bewoners is dit verstoord: ze houden altijd afstand van anderen, maar komen soms juist veel te dichtbij. Euritmie kan een grote steun zijn, heb ik gemerkt. Mensen ervaren het als ontspannend, omhullend, troostend. Het oefenen brengt hen tot zichzelf.”